Jeugdspelers van het VAS wonnen in het seizoen 2012-2013 heel veel individuele kampioenschappen. Maar het hoogtepunt was toch wel de overwinning van Khoi Pham en Matteo van Cleef bij het Nederlandse kampioenschap (G-categorie). Hieronder een terugblik op het Scholierenkampioenschap, de Amsterdamse jeugdschaakkampioenschappen en de Nederlandse jeugdkampioenschappen.
We gaan echter in chronologische volgorde de diverse individuele kampioenschappen even af.
Het Scholierenkampioenschap
Het Amsterdamse Scholierenkampioenschap eindigde in een absoluut unicum: in alle groepen veroverden jeugdspelers van het VAS de eerste plaats. Zoiets was nog nooit voorgekomen. De kampioenen werden Floris Brouwer (brugklassers), Raj van Pareren (Groep 8), Raf Amoraal (Groep 7), Milan Varnica (Groep 6), Everett Smith (Groep 5), Alexa Wingate en Matteo van Cleef (Groep 4) en Dante Houben (Groep 3).
Het Scholierenkampioenschap (voorheen Promotietoernooi geheten) wordt sinds jaar-en-dag in november gehouden. Vroeger was het alleen voor basisscholieren toegankelijk, maar dit jaar was er ook een toernooi voor Brugklassers. Dat was een mooi succes en zal komend seizoen een vervolg krijgen. Floris Brouwer werd de eerste winnaar van deze groep. In een nek-aan-nek race wist hij Branco Titus op onderling resultaat voor te blijven.
De strijd in Groep 8 van het basisscholierentoernooi was van het begin af aan heel open. De hoogstgerate schaker van groep 8 (Tyro Bekedam) deed niet mee, en ook de winnaar van vorig jaar (Maarten Hoeneveld) was afwezig. Dat gaf anderen de kans om dit toernooi te winnen. Raj van Pareren nam die kans dubbel en dwars waar, en eindigde op de eerste plaats. Hij liet onder meer zijn clubgenoten Dean Cheung (derde plaats) en Koen Meijer (vierde plaats) achter zich.
In de groepen 7, 6 en 5 prolongeerden Raf Amoraal, Milan Varnica en Everett Smith hun titel. Ook een jaar eerder hadden zij al hun concurrenten al het nakijken gegeven. Wederom bewezen ze de sterkste van hun schoolgroep te zijn. Raf en Milan wonnen met een ruime voorsprong op de rest van het veld. Maar Everett Smith werd het hele toernooi op de hielen gezeten door Khoi Pham. Everett had het onderlinge duel gewonnen, maar Khoi voerde de druk maximaal op door al zijn resterende partijen te winnen. Everett deed ‘gewoon’ hetzelfde en bleef dus een punt voor staan. Het zou in dit seizoen de enige keer zijn dat Everett boven Khoi zou eindigen in individuele kampioenschappen.
Groep 4 eindigde in een gedeelde overwinning van Alexa Wingate en Matteo van Cleef. Beide spelers zouden later in het jaar wederom van zich doen spreken, vooral bij de Nationale Pupillendag, waar beiden wederom bewezen tot de landelijke top te horen. Hun gedeelde winst in Groep 4 was eigenlijk een voorbode voor hun latere successen. Dante Houben pakte op overtuigende wijze de titel in Groep 3.
De Amsterdamse Jeugdschaakkampioenschappen (de PJK’s)
In acht leeftijdscategorieën worden Amsterdamse jeugdschaakkampioenschappen gehouden (A- t/m H-categorie). En wellicht was het Scholierenkampioenschap al een voorbode, maar ook hier vond eenzelfde unicum plaats: in alle leeftijdscategorieën won een jeugdspeler van het VAS.
Don van den Bergh (1993) bleef met uitstekend schaak in de A-categorie zijn concurrenten van Zukertort voor. De sterkste jeugdspelers van deze regio deden mee. In de B-groep stond bij voorbaat al vast dat de winnaar een jeugdspeler van VAS zou zijn. Camilo Guzman (1997) won al zijn partijen. Hier werd Elvis Somers heel knap tweede en Kevin Bloem derde. In de C-categorie wist iedereen op voorhand te vertellen dat de achternaam van de winnaar Roesink zou zijn. Dat was niet zo moeilijk, want de tweelingbroers Veron en Myron Roesink (1999) waren huizenhoog favoriet. Uiteindelijk troefde Veron Roesink iedereen af en veroverde hij de titel. De grootste verrassing was dat de tweede prijswinnaar niet de 13-jarige Myron was, maar de 12-jarige Branco Titus. Hij speelde een geweldig toernooi, won van iedereen (waaronder Myron), verloor alleen van Veron, en bewees over heel veel schaaktalent te beschikken.
Het PK-D, dat in januari werd gehouden, werd een one-man-show van Tyro Bekedam (2001). Hij speelde tien rondes, won tien keer en sloot het toernooi af met drie punten voorsprong op de nummer twee. Hij zou later ook kampioen worden van de C-categorie, maar dan wel bij de andere regionale schaakbond waar hij lid van is: de NHSB. De naam van de nummer twee van dit PK-D was verrassend: Job Emans. Deze speler met (toen nog) een betrekkelijk lage rating beleefde in één toernooi zijn grote doorbraak. Alhoewel, enkele weken tevoren had hij in een uitstekende partij al een keer gewonnen Maarten Hoeneveld. Dus zijn concurrenten waren op voorhand gewaarschuwd. Na zijn succes in het PK-D heeft Job zijn uitstekende progressie tot op de dag van vandaag voortgezet. De strijd om de derde plaats was heel spannend. Uiteindelijk eindigden Everett Smith, Milan Varnica, Raj van Pareren en Caïssiaan Philip Odle op een gedeelde derde plaats. Na beslissingswedstrijden plaatste Everett zich uiteindelijk ook voor het NK-D.
Het PK-E werd een prachtige zegetocht voor de 7-jarige Khoi Pham. Hij liet in een sterk veld alle concurrenten ruimschoots achter zich. En dat was heel, heel erg knap. Hij won al zijn partijen. Zijn voorsprong op de nummer twee bedroeg uiteindelijk twee punten. Met deze zege trad Khoi in de voetsporen van Maarten Hoeneveld, die twee jaar eerder dit toernooi ook al op 7-jarige leeftijd won. De 9-jarige Milan Varnica, de F-kampioen van een jaar tevoren, eindigde ditmaal op een tweede plaats. Maarten was als Nederlands Kampioen al geplaatst voor het NK-E en speelde daarom niet mee met het PK-E. Khoi, Maarten en Milan zouden enkele weken later furore maken bij het NK-E in Waalwijk en alledrie in de top-8 eindigen. Op een gedeelde derde plaats eindigden Everett Smith, Alexa Wingate (die daarmee meisjeskampioen van de SGA werd), Leon Reina en Loran Sahin. Ook Alexa en, na beslissingswedstrijden, Everett speelden later mee in het NK-E.
In het PK-F was het tijd voor Everett Smith (2004) om weer te schitteren. Hij won alle partijen. Ook enkele weken later zou hij bij het NK-F een prima prestatie neerzetten. Jacob Fijnheer bewees dat hij de nummer twee van de regio is. Want ook dit jaar bleef hij al zijn andere concurrenten wederom voor. Alleen Everett bleek een maatje te groot. In het G-kampioenschap voorspelden de meeste kenners een overwinning voor Khoi Pham (2005). Hij speelde immers sinds zijn deelname aan een weekendvierkamp van het internationale Tatasteeltoernooi (waar hij weliswaar al zijn partijen verloor, maar ontzettend veel heeft geleerd) drie klassen sterker dan voorheen. Groot was dan ook de verrassing toen hij niet eerste, maar ‘slechts’ derde werd. Hij werd afgetroefd door de snel sterker wordende Leon Reina (2005). Ook Matteo van Cleef bleef hem voor. Het was toen al duidelijk: deze drie jongens behoren alledrie tot de favorieten voor de NK-titel, die later in het seizoen op het spel zou staan. Twee van deze drie jongens zouden die titel inderdaad winnen.
In de allerjongste leeftijdscategorie pakte Krishna Mutnuri (2006) het goud en Anne van Gend (2006) het zilver. Zij speelden één van hun eerste schaaktoernooien. En dat komt natuurlijk vaker voor in de allerjongste leeftijdscategorie. Beide jongens zouden later bij het NK-H, tezamen met de andere geplaatsten Daniel van Cleef en Ann Smith, een heel behoorlijk toernooi spelen.
De Nederlandse Jeugdkampioenschappen
In het seizoen 2012-2013 heeft een recordaantal jeugdspelers van het VAS mee mogen doen met Nederlandse Kampioenschappen. Het hoogtepunt was ongetwijfeld bij de nationale pupillendag in Roosendaal. Twaalf (!) jeugdspelers van het VAS deden daar aan mee. Een absoluut record. Khoi Pham en Matteo van Cleef behaalden daar het allergrootste succes dat maar denkbaar is. Gezamenlijk wonnen zij in hun leeftijdscategorie: de G-categorie (2005). Het toernooi verliep zeer sensationeel. Al vroeg in het toernooi verloren Khoi (die in zijn leeftijdscategorie de hoogst gerate jeugdspeler van Nederland is) en Matteo (de nummer 4 op de landelijk ranglijst) van lager geklasseerde spelers. Het hele toernooi stond dus in het teken van een inhaalrace. En dat culmineerde in een spectaculaire laatste ronde, toen beide jongens (met 5 punten) tegen de twee koplopers (met 5½ punten) speelden. Matteo won als eerste, en moest toen hopen dat ook Khoi zou winnen van Luuk van Steenoven, de nummer 2 van Nederlandse ranglijst. Dat gebeurde. En dus behaalden Khoi en Matteo het grootste individuele succes van het seizoen 2012-2013. Ook Leon Reina en Loran Sahin eindigden ontzettend hoog. Leon eindigde op de vijfde plaats en Loran op de tiende. Veel nationale toppers dus van het VAS in deze leeftijdscategorie.
In de F-categorie behaalde Alexa Wingate (2004) een gedeelde eerste plaats. Maar doordat ze het onderlinge duel van haar grote concurrente Circe Janse had verloren, ging de NK-titel nipt aan haar neus voorbij. Desondanks een heel goed toernooi voor Alexa, die enkele weken later bekendmaakte dat ze aan het eind van het seizoen weer terug zouden gaan naar New York en het VAS dus zou gaan verlaten. Hopelijk vindt ze in New York ook weer een goede schaakvereniging.
Bij het NK-E behaalden drie jeugdspelers van het VAS topklasseringen. Dat waren Maarten Hoeneveld (gedeeld derde), Milan Varnica en Khoi Pham (gedeeld vijfde). Vooral Milan en Khoi speelden prachtige partijen. Milan werkte het zwaarste programma van allemaal af. Zo speelde hij tegen de uiteindelijke nummers één en twee. Hij verloor een prachtig gespeelde partij van de latere nummer één Eelke de Boer. Uiteindelijk bleek dat min of meer beslissend voor de NK-titel, want het verschil bedroeg uiteindelijk slechts één punt. Maarten Hoeneveld was gestart als één van de favorieten voor de NK-titel, maar kon vanaf ronde één in de achtervolging. Hij had toen verrassend verloren van de vierde VAS’er bij dit kampioenschap: Everett Smith.
Bij het NK-C leverde Tyro Bekedam (2001) de meest opmerkelijke prestatie. Als allerjongste deelnemer in dit veld, presteerde hij formidabel. Hij begon daverend en had na 7 rondes al 5 punten bij elkaar gesprokkeld. In de laatste twee rondes verloor hij van de latere winnaars Robbie Kevlishvili (die tot Nederlands Kampioen uitgeroepen zou worden) en Robin Lecomte. Eveneens opmerkelijk was het matige optreden van de gebroeders Roesink. Op papier behoorden beide broers tot de favorieten. Maar een desastreuse start voorkwam een NK-zege. Veron Roesink haalde uiteindelijk nog heel goed op en scoorde nota bene een half puntje meer dan Tyro. In de laatste ronde remiseerde hij in een fantastische partij met Robbie Kevlishvili (ELO 2152), die daarmee een ongedeelde toernooizege door de vingers zag glippen. Maar voor Myron Roesink kwam het toernooi helaas niet meer goed. Hij leverde tientallen ratingpunten in. Jammer dat ze het toernooi vermoedelijk ietwat lichtzinnig hadden opgenomen. Volgend jaar beter, want de beide broers zullen vermoedelijk tot-en-met hun twintigste jaar elk jaar aan de Nederlandse Jeugdkampioenschappen mee mogen doen.
Bij het NK-A, het NK-D en het NK-H eindigden de deelnemende jeugdspelers van het VAS ongeveer in de middenmoot. Don van den Bergh (A) presteerde in zijn derde NK ongeveer rondom zijn rating (ELO 2000). Tyro Bekedam, Job Emans en Everett Smith eindigden bij het D-kampioenschap in de middenmoot of iets daaronder. En bij het NK-H behaalde Krishna Mutnuri een kleine pluscore, terwijl Anne van Gend, Daniel van Cleef en Ann Smith in hun allereerste NK twee punten behaalden. Everett Smith heeft aan drie NK’s mee mogen doen: het NK-F, het NK-E en het NK-D. Zowel voor het NK-E als het NK-D won hij de regionale play-off wedstrijden.
tekst: Enrico Vroombout